रामायण कथा का विस्तारपूर्वक आफ्नो व्यवहार कसरी परिवर्तन गर्ने व्याख्यान

रामायण एउटा प्राचीन भारतीय महाकाव्य हो, जसलाई आदिकाव्य पनि भनिन्छ। यो महाकाव्यको रचना ऋषि वाल्मीकि द्वारा गरिएको हो र यसमा प्रमुख पात्र भगवान रामको जीवन, संघर्ष, र आदर्शलाई वर्णन गरिएको छ। रामायण हिन्दू धर्मको महत्वपूर्ण धार्मिक ग्रन्थ हो र यसलाई धर्म, निष्ठा, प्रेम, बलिदान, र नैतिकताको शिक्षाको स्रोत मानिन्छ।

परिचय

रामायणको कथा अयोध्याका राजा दशरथका चार पुत्रहरूमध्ये जेठा पुत्र रामको जीवनमा केन्द्रित छ। रामायणले भगवान रामको जन्म, सीता संगको विवाह, वनवास, रावण संगको युद्ध, र रामको राज्याभिषेकको कथा प्रस्तुत गर्छ। रामायणको मुख्य कथासार भगवान रामको धर्म, सत्य, र न्यायको खोजमा आधारित छ।

 प्रमुख पात्रहरू

1.राम: 

अयोध्याका राजा दशरथका जेठा पुत्र र भगवान विष्णुको अवतार।

2.सीता:

 रामकी पत्नी र देवी लक्ष्मीको अवतार, उनी त्याग र पवित्रताको प्रतीक हुन्।

3.हनुमान:

 रामको भक्त र सहयोगी, उनी वीरता र भक्तिको प्रतीक हुन्।

4.लक्ष्मण:

 रामका भाइ, जो रामसँगै वनवासमा गए।

5.रावण:

 लंकाका राजा, जो रामायणको मुख्य खलनायक हुन्।

रामायणका खण्डहरू

रामायणलाई सामान्यतया सात खण्ड (काण्ड) मा विभाजन गरिएको छ:

1.बालकाण्ड:

 रामको जन्म, शिक्षा, र सीताको विवाह।

2.अयोध्याकाण्ड:

 रामको वनवास र अयोध्यामा घटेका घटनाहरू।

3.अरण्यकाण्ड:

 राम, सीता, र लक्ष्मणको वनवासको कथा।

4.किष्किन्धाकाण्ड:

 हनुमान र सुग्रीवसँग रामको मित्रता, र सीताको खोज।

5.सुन्दरकाण्ड:

 हनुमानद्वारा लंका यात्रा र सीताको अवस्थाको जानकारी।

6.युद्धकाण्ड: 

राम-रावण युद्ध, र रावणको पराजय।

7.उत्तरकाण्ड:

 रामको राज्याभिषेक, र राम-सीताको जीवनको अन्तिम खण्ड।

रामायणको महत्त्व

रामायण हिन्दू धर्मको सांस्कृतिक, धार्मिक, र नैतिक मूल्यमान्यतामा आधारित छ। यसले आदर्श जीवन, पारिवारिक उत्तरदायित्व, र सत्यको मार्गमा हिंड्नको लागि प्रेरणा प्रदान गर्दछ। रामायण केवल धार्मिक ग्रन्थ मात्र नभएर समाजमा नैतिकता, धर्म, र संस्कारहरूको शिक्षाको स्रोत हो। 

 निष्कर्ष

रामायण एक अमर महाकाव्य हो, जसले लाखौं मानिसहरूलाई प्रेरित गर्दै आएको छ। यसको कथा, पात्रहरू, र शिक्षाहरू सदियौँदेखि हिन्दू संस्कृति र धार्मिक मान्यताहरूको अभिन्न हिस्सा बनेका छन्। रामायणको अध्ययन र अनुसरणले व्यक्ति र समाजलाई सत्य, धर्म, र न्यायको मार्गमा अग्रसर गराउँछ।